Productie van elektriciteit in Nederland

Elektriciteitsproductie

De onderstaande figuur geeft een beeld van de elektriciteitsopwekking in Nederland voor de situatie in het jaar 2018. De elektriciteit wordt opgewekt door elektriciteitscentrales en warmtekrachtinstallaties, of komt uit hernieuwbare bronnen. Er wordt ook elektriciteit naar het buitenland geïmporteerd of geëxporteerd, dit aandeel is niet in de figuur weergegeven. In elektriciteitscentrales en warmtekrachtinstallaties worden meestal fossiele brandstoffen (voornamelijk aardgas en steenkool) verstookt voor het opwekken van elektriciteit. Sommige elektriciteitsopwekkers worden gevoed met hernieuwbare brandstoffen als biomassa, biogas en biogeen afval of deze brandstoffen worden bijgestookt. Veel kolencentrales stoken bijvoorbeeld biomassa bij. Daarnaast zijn er centrales die gevoed worden met andere brandstoffen zoals uranium (kerncentrales) en niet biogeen afval (afvalverbrandingsinstallaties). Elektriciteit wordt ook opgewekt uit hernieuwbare bronnen via onder andere windturbines en zonnepanelen [CBS Statline].

Schema van de elektriciteitsvoorziening

Ruim een derde van de centrales wekt behalve elektriciteit ook warmte op. Wordt het brandstofverbruik voor het opwekken van deze warmte, met een rendement van 90%, afgetrokken van het gasverbruik van de elektriciteitscentrales, dan ontstaat het beeld zoals geschetst in de bovenstaande figuur. In 2018 verbruikten de centrales in totaal 698 PJ aan energie voor het opwekken van elektriciteit. Deze energie bestond voor 548 PJ uit fossiele energie (voornamelijk aardgas, steenkool), voor 72 PJ aan hernieuwbare energie (biomassa en biogeen afval) en voor 78 PJ aan overige energiedragers waaronder 34 PJ aan kernbrandstoffen voor de kerncentrale. Behalve uit biomassa en biogeen afval werd 52 PJ aan elektriciteit opgewekt uit andere hernieuwbare bronnen, voornamelijk via windturbines en zonnepanelen. In totaal werd door al deze opwekkers 411 PJ ofwel 114.103 GWh aan elektriciteit opgewekt. Dit geeft een brandstoffactor voor het opwekken van elektriciteit van 6,1 MJ/kWh, ofwel voor elke kWh aan elektriciteit is 6,1 MJ aan brandstof nodig.

Voor het opwekken van elektriciteit wordt, bij verbranding van fossiele brandstoffen en van een deel van de overige brandstoffen, CO2 uitgestoten. De totale CO2 uitstoot van de elektriciteitsopwekking bedroeg 45 Mton voor het jaar 2018. Dit betekent een emissiefactor van 390 gCO2/kWh, ofwel voor elke kWh aan opgewekte elektriciteit wordt 390 gram CO2 uitgestoten.

Samengevat zijn de kentallen van de elektriciteitsproductie van 2018 dus als volgt.

Kentallen elektriciteitsproductie 2018
Grootheid Waarde Eenheid
Brandstoffactor 6,1 MJ/kWh
Emissiefactor 390 gram CO2/kWh

Een deel van de in Nederland geproduceerde grijze elektriciteit wordt groengewassen via Garanties van Oorsprong van buitenlandse groene stroom. Dit werd hier niet in rekening gebracht. Een deel van de in Nederland gebruikte elektriciteit wordt geïmporteerd, een deel van de Nederlandse productie aan elektriciteit wordt geëxporteerd. Het saldo van import en export in 2018 was 8.000 GWh [CBS Statline]. Ook hier is geen rekening mee gehouden omdat de bron van de geïmporteerde elektrische energie sterk afhankelijk is van het moment van importeren.

Links voor aanvullende informatie

Onderwerp Link
Elektriciteitsproductie Centraal Bureau voor de Statistiek
Elektriciteit; productie en productiemiddelen CBS Statline